Günlük hayatta tükettiğimiz birçok gıdada ve kullandığımız temizlik malzemelerinde asit ve baz bulunur bunlara örnekler veriniz Bu soruya 1 cevap yazıldı. Cevap İçin Alta Doğru İlerleyin. metallerteneke ve alüminyumdur. Günlük hayatımızda sık olarak kullandığımız yağ tenekeleri, konserve kutuları ve merubat kutuları metal ambalajlara örnek olarak verilebilir. Metallerin geri dönütürülmesi ile her çeit metal malzeme üretilebilir. Cam Ambalajlar: Cam ambalaj bilinen en eski ambalaj maddelerinden biridir. Cam Örnek She outperformed because she stole the questions. She got away with it. Anlamı: Soruları çaldığı için herkesten iyi yaptı. Yaptığı yanına kar kaldı. Hold on. Zor zamanlarda sebat göstermek, dayanmak. Örnek: Hold on to your work, you will achieve very soon. Anlamı: İşine sıkı sarıl yakında başaracaksın. Hold up Bu uygulamalara sert (rijit) plastik ambalajlar ve esnek (fleksıbıl) ambalajlar örnek olarak gösterilebilir. Esnek (fleksıbıl) ambalaj. Sert (rijit) plastik ambalaj. Tek malzemeli. Alışveriş torbası. Meyveli şeker ambalajı. Shrink film. Meşrubat şişesi, Varil, bidon. Günlük hayatımızda karşımıza sürekli çıkan doypack ambalajlar, ambalaj sektöründe oldukça önemli bir role sahip olmaktadır. Plastik üretimi ambalaj, inşaat, elektrik/elektronik, tarım, tekstil, otomotiv ve diğerleri olarak sınıflandırıldığında, 2021 verilerine göre 7,7 milyon tonluk plastik üretimde 3,23 milyon ton Plastiklerinambalaj uygulamalarında kullanılmaya II. Dünya Savaşı'ndan sonra başlanmıştır.1950'li yıllarda yaygın olarak kullanılmaya başlayan plastik ambalajlar 1970'den günümüze gelinen dönemde ise artarak ivme kazanmıştır. Pet (Polietilen teraftalat) AmbalajlarPolyester ailesine ait termoplastik bir malzemedir. Isıl nMbZj1. Esnek Ambalaj Yapılanmasında Delaminasyon Problemi JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY Özet Günümüzde üretim teknolojilerinin hızla ilerlemesi ve artan nüfus; üretim endüstrisinin sorunsuz üretim yapabileceği ham madde ihtiyacını arttırmaktadır. Delaminasyon problemi; esnek ambalaj sektöründe oldukça sık karşılaşılabilen bir sorun olup, problemin çözümüne yönelik birçok parametrenin optimize edilmesi gerekmektedir. Delaminasyon, esnek ambalajı oluşturan film katmanlarının kullanılan tutkallar ve/veya diğer yapıştırıcı malzemeler yardımı ile belirlenen standart laminasyon kuvvetlerini sağlayacak şekilde yapışmamış olması, katmanların birbirlerine olan tutunma kuvvetinin beklenenden düşük olması şeklinde tanımlanacak bir problemdir. Bu sorun hem üretim sürecinde, hem paketleme ve dolum hatlarında, hem de dolum ve paketlemeyi takiben yapılan ilave işlemler sonrası karşımıza çıkabilmektedir. Sorunun birçok kök nedeni olabilmektedir; üretim sırasında kullanılan mürekkep ve tutkal sistemleri, baskı ve laminasyon koşulları ya da kullanılan film tiplerine bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir. Oluşan sorun ile, film katmanlarının ayrılması hava ve nemin açılan boşluklardan içeri girebilmesine, öngörülemeyecek başka problemleri tetikleyerek hasarın büyümesine ve ambalaj sisteminin sağlayacağı ürün raf ömrünün negatif yönde etkilenmesine ve paketin bütünlüğünün bozulmasına neden olabilmektedir. Ek olarak; raftaki ürünün görsel estetiğini sağlayamama, yırtılırken ambalajın düzgün yırtılmaması gibi diğer istenmeyen durumların da tetiklenmesi söz konusudur. Polyolefin Plaka Ekstrüzyonu - 1 JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY Bu derlememizin ilk bölümünde tek katlı bir levha ekstrüzyon prosesini basit bir şekilde tanımlamaya çalıştık. Ayrıca önemli noktalar ve sorun giderme gibi konulara dikkat çekmeyi amaçladık. Okurken göz önünde tutulması gereken bir nokta bu içerikte paylaşılan bilgilerin tüm polimer tipleri için geçerli olmayacağıdır. PET ile PP veya PMMA levha hattının ortak noktaları bulunsa da bir takım konfigürasyon farklarının olacağı da açıktır. Bu nedenle burada verilen bilgiler ağırlıklı olarak polyolefin için özetlenmiştir. Özellikle ekstrüzyon uzmanlığı olmayanlar için faydalı olacağını umduğumuz, firmaların ekstrüzyon eğitimlerinde kullanabileceği bir prosese giriş seviyesi kılavuzudur. Verilen bilgiler, derlenmiş literatür bilgilerine ve teknik kadromuzun birikimlerine dayanmaktadır. Doypack Ambalajlarda Kullanılan Filmlerin Malzemeleri ve Üretimi JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY Özet Son yıllarda birçok ambalajlama uygulamasında adını sıkça duyduğumuz doypack ambalajlar, plastik filmlerden üretilmektedir. Doypack ambalajların özelliklerini ve performansını bu plastik filmler belirlemektedir. Örneğin yüksek bariyer özelliği gereken bir ambalaj ile bariyer özellik gerektirmeyen ambalajlar için seçilen filmler farklı olmaktadır. Bunun sebebi her filmin farklı özelliklere sahip olmasından kaynaklanmaktadır. Farklı özellikteki filmler farklı hammadde ve/veya farklı üretim teknikleri ile üretilmektedir. Plastik filmler, doypack ambalajlarda tek başına, karışım halinde, katmanlı film morfolojisinde veya lamine edilmiş şekilde kullanılabilmektedir. Bu derlemede, doypack ambalajlarda kullanılan filmlerin üretim yöntemleri ve en çok kullanılan polimerler ele alınmıştır. Günlük hayatımızda karşımıza sürekli çıkan doypack ambalajlar, ambalaj sektöründe oldukça önemli bir role sahip olmaktadır. Plastik üretimi ambalaj, inşaat, elektrik/elektronik, tarım, tekstil, otomotiv ve diğerleri olarak sınıflandırıldığında, 2021 verilerine göre 7,7 milyon tonluk plastik üretimde 3,23 milyon ton üretimle ambalajlar zirvede bulunmaktadır [1] Tablo 1. Ambalajlar ise yiyecek, içecek, sağlık, kozmetik, giyim, kimyasal, elektrik/elektronik ve diğerleri olmak üzere birçok sektörde kullanılmaktadır. Doypack ambalajlar ayakta durabilme, tekrar açılıp kapanabilme ve bariyer özelliklerine sahiptir, bu sayede hemen hemen her türlü malzemenin ambalajlanmasında kullanılmaktadır. Örneğin, kedi ve köpek maması, deterjan, meyve suyu ve son zamanlarda çok fazla kullandığımız maskelerin paketlemelerinde karşımıza çıkmaktadır. Doypack ambalajların çok geniş bir yelpazede kullanılmasının temel sebebi, farklı performansa sahip ürün geliştirilebilmesidir. Ürün çeşitliliği ilk olarak hammadde çeşitliliğine bağlıdır. Doypack ambalajlarda kullanılan malzemeler farklı üretim yöntemleriyle bir araya getirilip, ürün çeşitliliği artırılmaktadır. Laminasyon Prosesi ve Farklı Laminasyon Teknikleri JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY Özet Günümüzde polimerler başta ambalaj sektörü olmak üzere birçok alanda yer almaktadır. Plastik malzemeler tek başına kullanılabileceği gibi plastik ya da kağıt, karton, alüminyum gibi plastik olmayan malzemelerin özelliklerinden de yararlanmak için çok katmanlı yapılar halinde kullanılabilmektedir. Bu sayede kullanım alanları daha da genişlemektedir. Örneğin, iyi oksijen bariyer özelliğine sahip, su ya da nem bariyer özelliği zayıf olan bir polimerin bu dezavantajını minimize etmek için nem bariyer özelliği iyi olan bir polimer ile katmanlı bir şekilde üretilebilmektedir. Bu sayede oksijen ve nem bariyer özelliği istenilen kullanım alanlarına uygun katmanlı yapıda malzeme elde edilebilmektedir. Çok katmanlı yapıları oluşturmak için yaygın olarak koekstrüzyon, kaplama ve laminasyon yöntemleri kullanılmaktadır. Koekstrüzyon katmanlı film üretiminde kullanılırken, kaplama ve laminasyon genellikle farklı yapıdaki substratların birleştirilmesi için kullanılmaktadır. Bu derlemede laminasyon yönteminin çeşitleri ekstrüzyon, sıcak eriyik, yapıştırıcı ve termal olmak üzere dört başlık altında ele alınmıştır. 1. Giriş Laminasyon, birden fazla film formunda malzemeden basınç, sıcaklık veya yapıştırıcı kullanılması ile kompozit, katmanlı yapı elde etmek için uygulanan birleştirme yöntemidir. Bu sayede üretim teknikleri birbirinden farklı olan film formundaki malzemeler birleştirilmekte ve her bir katmanın özelliği korunarak çok fonksiyonlu yeni kompozit yapılı film formunda olan ve sonraki aşamalarda şekillendirilebilen yapılar üretilebilmektedir. Nihai ürünlerin mekanik ve bariyer oksijen, nem, ışık vb. gibi birçok özelliği istenilen düzeyde ayarlanabilmektedir [1-4]. Poliüretan ve Bio-Bazlı Poliüretanın Otomotiv Sektöründeki Kullanımı JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY 1. Giriş Günümüzde plastik, insan hayatının vazgeçilmez parçalarından biri haline gelmiştir. Greene, 1950'den 2015'e kadar küresel plastik tüketiminin 2 milyon tondan 440 milyon tona çıktığını ve plastiğin çelik ve çimento dışında en çok kullanılan insan yapımı malzemelerden biri olduğunu bildirmiştir. Çok yönlülüğü, uygun maliyeti ve hafifliği nedeniyle plastiğin %42'si ambalaj malzemesi olarak kullanılırken; diğer başlıca kullanım alanları otomotiv, inşaat, havacılık ve elektrik mühendisliği olarak karşımıza çıkmaktadır [1]. 2. Otomotiv Sektöründe Plastiklerin Önemi Otomotiv mühendisleri için ilk öncelik, bir otomobilin ağırlığını azaltmaktır, çünkü bu doğrudan yakıt ekonomisi ile ilgilidir. Örneğin, öncekilerden daha büyük motorlar daha iyi performansa sahip daha küçük motorların geliştirilmesi gibi ilerlemeler toplam ağırlığın azaltılmasına katkıda bulunmaktadır. Bununla birlikte, güvenlik gereksinimlerini karşılarken yapısal parçaları daha hafif yapmak, ağırlığı azaltmak için kritik bir nokta olmaya devam etmektedir. Bir yandan, kritik parçalarda kullanmak amacıyla daha ince güçlü çelik paneller oluşturmak ağırlığı önemli ölçüde azaltmaktadır. Diğer yandan, yapısal bütünlüğü sağlamak amacıyla kritik olmayan bileşenler için, plastik kompozitler gibi daha hafif malzemelerin kullanımı tercih edilmektedir [2]. Termoform Kalıplarında İtici Tasarımları ve Uygulama Parametrelerinin Belirlenmesi JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY Özet Yaptığım bu çalışmada, termoform ürünlerin üretiminde kullanılan iticilerin, kalıplama esnasında form üzerindeki etkisi ve doğru itici tasarımlarının nasıl olması gerektiği uygulamalı olarak incelenmiştir. Termoform, çalışma prensibi olarak şekillendirme sıcaklığında ısıtılmış olan levhanın vakumlu veya üflemeli olarak form alması prensibine dayanır. Termoform ürünlerde en önemli kısım form üzerindeki duvar kalınlıkların her tarafta eşit şekilde dağılmış olmasıdır. Bunun sağlanması içinde ilk olarak levha üretim prosesinin standartlara uygun üretilmiş olması, üretim anında da levhanın ön ısıtmadan geçmesi, levhanın homojen ısıtılması, kalıp hava tahliye deliklerinin doğru açılması, kalıbın ve itici maçanın ısısının prosese uygun olması ve de iticinin formunun kalıp formuna uygun tasarlanmış olması gerekmektedir. Yapmış olduğum bu çalışmada, ambalaj makineleri sanayisinde üretilen bardak su paketlemesi yapan termoform makinelerinde kalıplama esnasında elde edilen bardak formunun homojen şekillenememesi ile otomatik kolileme esnasında ve kolideki diziliminde yaşanan istifleme sorunlarını çözmek aynı zamanda homojen form sağlanması ile birlikte daha ince levha kullanarak üreticiye malzeme maliyetlerinde kazanç sağlanması hedeflenmektedir. Deneysel çalışma için tam otomatik bardak dolum kapaması yapan termoform makinesi ve üretim koşulları oluşturulmuş mevcutta kullanılan 700 mikron termoplastik malzemelerden PET Polietilen Tereftalat levhası ve itici malzemesi olarak da Polietilen malzeme kullanılmıştır. Kalıp olarak standart bardak formu kullanılarak çeşitli formda iticiler ile şekillendirme yapılmıştır ve iticilere göre çıkan formların duvar kalınlıkları raporlanarak çıkan veriler karşılaştırılmıştır. Anahtar kelimeler Termoform, İtici, Üfleme, Vakum, Polietilen Tereftalat Şirketler için dijital dönüşümün yolu PLM’den mi geçiyor? JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY Giriş Ürün yaşam döngüsü yönetimi PLM, şirketleri ileri otomasyon ve bağlantılı sistemler dünyasına götüren dijital dönüşümün kritik bir bileşenidir. Peki PLM dijital dönüşümün neresindedir? Dijital dönüşüm karşımıza basitçe dört düzeyde çıkmaktadır. İlk ikisi PLM’le doğrudan alakalı değildir. Seviye 1, yeniden markalama ve yeniden etiketleme, var olan bir şeyi alıp dijital dönüşüm olarak adlandırmakla ilgilidir denebilir. Seviye 2 ise, mevcut bir BT ürününe yeni özelliklerin ve işlevlerin eklenmesidir ve buna dijital dönüşüm denir. Diğer uçta, 4. seviye dijital dönüşüm yer almaktadır. Bu internet, World Wide Web, veritabanı teknolojisi, GPS veya telekomünikasyon gibi BT bileşenlerinin kullanımı olmadan mümkün olmayacak yeni bir iş alanı veya şirketin yaratılmasıdır. Örnek vermek gerekirse, Amazon, Google, Uber, Facebook ve LinkedIn gibi şirketlerin yaratılmasına yol açan dijital dönüşümdür. İlk iki seviye ile dördüncü seviye arasında 3. seviye dijital dönüşüm yer almaktadır. Bu seviyede mevcut bir şirkete dijital dönüşüm uygulanır. Bu, daha çok şirketi değiştirmekle ilgilidir. Ancak bu durum sadece yeni dijital teknolojilerin ve hizmetlerin uygulanmasından kaynaklanan bir değişiklik değildir. Bundan çok daha fazlasını içermektedir. “Paradigmayı değiştirmek, bir şeyi yapmanın önceden onaylanmış yolunu değiştirmek” anlamlarına gelen bir dönüşümdür. Bu, “yalnızca teknolojik bir değişim değil, aynı zamanda örgütsel, kültürel ve yönetsel bir değişimdir”. Dijital teknolojilerden yararlanarak stratejileri, ürünleri ve süreçleri yeniden işlemekle ilgilidir. İş modellerinin ve yetkinliklerin derin dönüşümü; organizasyonel modeller, iş süreçleri ve uygulamaları gibi pek çok alanı kapsamaktadır. PLM ile ilgili olan bu üçüncü dijital dönüşüm seviyesidir. Doypack Ambalajların Temel Özellikleri ve Üretimi JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY Özet Ayakta duran poşet olarak bilinen doypack ambalajlar, ambalaj sektöründe diğer ambalajlardan bu özelliği ile öne çıkmaktadır. Bununla birlikte tekrar açılıp kapanabilme özelliği de ürünlerin tüketim süresinin uzatılması açısından önemlidir. Doypack ambalajlar morfolojik olarak katmanlı film yapısına sahiptir. Bu katmanlar genellikle plastik filmlerin kombinasyonları veya alüminyum, kraft kâğıt, metalize film olabilmektedir. Bu sayede hemen hemen her özelliğe ve kullanım alanına göre doypack ambalaj üretilmektedir. Ancak kullanılan malzemeler değiştikçe üretim, laminasyon ve paketleme yöntemleri de değişmektedir. Bu derlemede doypack ambalajların gelişim süreci, temel özellikleri, avantajları, kullanım alanları ve üretimi ele alınmıştır. 1. Giriş Doypack ambalajlar 1960’lardan günümüze kadar birçok sektörde ürünlerin muhafaza edilmesinde, taşınmasında kullanılan ve rafta, dolapta stabil bir şekilde durabilmesini sağlayan ambalajlardır 1. Genellikle ayakta duran poşet veya stand-up poşet olarak bilinen doypack ambalajlar, tabanında bulunan körükler ve yukarı doğru incelen geometrisi sayesinde rafta veya dolapta stabil bir şekilde ayakta durabilmektedir. Sözlük anlamı ise tozları ve içecekleri tutmak için yaygın olarak kullanılan, dik durmak üzere tasarlanmış sızdırmaz plastik torbadır 1. Fiziksel Buhar Biriktirme Yönteminde Alüminyum Kaplanacak Plastik Malzeme Türünün Yapışma Performansına Etkisi JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY Özet Plastikler, düşük maliyet, kolay şekillendirilebilirlik, kimyasallara karşı direnç, ısı ve elektrik direnci vb gibi özelliklerinde dolayı günlük hayatımızda yaygın olarak kullanılmaktadır. Buna karşın birçok plastik malzeme estetik uygulamalarda yetersiz olması ve ışığı soğurması nedeniyle bazı uygulamalar için uygun olmamaktadır. Endüstriyel uygulamalarda plastiklerin bu eksikliğini gidermek için kaplamalar yapılarak sorun giderilmektedir. Plastikler yüksek sıcaklıkta katı fazını muhafaza edemediklerinden dolayı düşük sıcaklıkta yapılan kaplamalara uygundur. En sık kullanılan kaplama yöntemlerinde biri fiziksel buhar biriktirme yöntemidir. Bu yöntemde kaplama sıcaklığı düşük olduğundan dolayı kaplama malzemesinin plastik ürün üzerine yapışması ciddi bir sorundur. Bu makalede otomotiv sanayinde kullanılan bir plastik ürün STM D 3359-87 standardına göre alüminyum malzemesi ile kaplanmış ve farklı parametrelerin yapışma mukavemetine etkileri incelemiştir. Anahtar Kelimeler Plastiklerin kaplanması, Fiziksel Buhar Biriktirme FBB, Alüminyum kaplama, Metalizasyon. Hava Kabarcıklı Polimerik Ambalaj Filmlerinin Çeşitleri ve Kullanım Alanları JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY Özet Yaygın olarak taşımacılık sektöründe paketleme amacıyla kullanıldığı bilinen hava kabarcıklı polimerik ambalaj filmleri; sağlık, izolasyon, sanat gibi birçok farklı kullanım alanında da karşımıza çıkmaktadır. Hava kabarcıklı polimerik ambalaj filmlerinin üretiminde farklı polimerler kullanılabilmesi, hava kabarcığının morfolojik ve estetik özellikleri ve kullanılan laminasyon malzemesi köpük, metalize film, alüminyum folyo, kraft kâğıt gibi parametreler dikkate alınarak, ambalajın kullanılacağı amaca göre çeşitli özelliklerde ürünlerin piyasa sunulması mümkündür. Bu makalede hava kabarcıklı polimerik ambalaj filmlerinin kullanım alanları ve çeşitlerine göre sınıflandırması ele alınmıştır. Genellikle taşımacılık sektöründe kullanımı ile aşina olduğumuz, yaygın adı ile pat pat’ yani hava kabarcıklı polimerik ambalaj filmlerinin tarihçesi 1950’li yılların sonlarına dayanmaktadır. Duvar kâğıdı geliştirmek amacıyla çalışmalara başlayan iki bilim insanı, tesadüfen hava kabarcıklı polimerik ambalaj filmlerini üretmişlerdir [1]. Taşıt Tamponlarında Kullanılan Termoplastik Kompozitlerin Darbe Dayanımı Özelliklerinin İncelenmesi JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY ÖZET Gelişen teknoloji ile otomotiv endüstrisindeki yenilikler, alternatif malzemelerin kullanımını her geçen gün arttırmaktadır. Bununla birlikte, taşıt sayısının artışı ile taşıt güvenliği de ön plana çıkmıştır. Yüksek güvenlik düzeylerine sahip, daha az yakıt tüketen otomobillerin geliştirilmesi ve maliyeti düşük üretim yöntemlerine odaklanılmaktadır. Bu isteklerin gerçekleştirilebilmesi uygun tasarım, hafif ve darbe sönümleme özelliği iyi olan malzemelerin kullanımı ile oluşturulacaktır. Alternatif malzemelerden biri olan termoplastik kompozit malzemeler düşük ağırlık, yüksek özgül mukavemet ve geri kazanabilirlik özellikleri ile araç çarpışma elemanlarında sıklıkla kullanılmaktadır. Bu çalışmada termoplastik kompozit malzemelerin TKM farklı hızlardaki çarpışma esnasında darbe özellikleri ve deplasman davranışları incelenmiştir. İncelenen çalışmalar sonucunda elde edilen veriler ile absorbe edilen enerji-uzama, gerilme-yer değiştirme ve hız-zaman grafikleri aktarılmıştır. Anahtar kelimeler Ön Tampon, termoplastik kompozit malzeme, darbe testi, çarpışma analizi Otomotiv, uzay, havacılık, savunma sanayi gibi farklı endüstri alanlarındaki hızlı teknolojik gelişim ve artan rekabet, yüksek performansa sahip yenilikçi ürünlerin arayışlarını hızlandırmıştır [1]. Mühendislik malzemelerinde kullanım alanına göre esneklik, hafiflik, darbe dayanımı, yüksek korozyon direnci, eğilme dayanımları, enerji sönümleme ve ısıl dayanım gibi özellikler aranmaktadır. Bu ihtiyaca karşılık vermek üzere, yeni kompozit malzemeler geliştirilmeye başlanmış ve kullanım alanları gün geçtikçe yaygınlaşmıştır [2]. Otomotiv sektöründe yeni düzenlemeler ile düşük CO2 salınım ve yakıt tüketimi özelliğine sahip ve bununla birlikte yüksek performans sergileyen araçların geliştirilmesi için araç hafifletme çalışmaları kapsamındaki araştırmalarla birlikte, araçlar üzerinde bulunan metal bazlı parçaların toplam ağırlığının oldukça fazla olduğunu görülmüş ve alternatif malzeme olması amacıyla kompozit malzemelere yönelim artmıştır [3]. Endüstri Uygulamalarında Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY Özet Endüstri kavramının hayatımıza girmesiyle beraber endüstride yaşanan değişimler beraberinde yeni teknoloji ihtiyaçlarını da getirmiştir. Bu teknolojilerin geliştirilmesi ve birbiriyle senkronize bir şekilde çalışabilmeleri, Endüstri sistemlerinin hızlı bir şekilde hayata geçirilebilmesine veya uygulanabilmesine izin vermektedir. Birçok sistemin tek çatı altında toplanıp en hızlı ve optimize biçimde hayata geçirildiği ürün yaşam döngüsü yönetimi Endüstri çalışmalarının hızlandığı dönemlerde ihtiyaç duyulan verimli çalışma ortamını bizlere sunmaktadır. Endüstri ve bu sistemin temellerinden birisini oluşturan ürün yaşam döngüsü yönetiminin, teknolojik devrimlerin hızlandığı bu dönemde birbirlerini tamamlayan iki yapı taşı olduğu görülmektedir. Anahtar Kelimeler Endüstri Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi Endüstri ya da sanayi kavramı yıllarca sürekli olarak değişime uğramış olan bir faaliyet dalıdır. Üretimde kullanılan yöntemler ve üretim süreci yönetimi her geçen gün değişime uğramaya devam etmektedir. Söz konusu değişim sadece üretim işlemleri ya da sanayiyi değil, ülkelerin toplumsal demografik yapılarını, kültürlerini ve ekonomik durumlarını etkilemiş ve hatta ülkelerin haritalarının yeniden çizilmesine dahi neden olmuştur. Bu değişimin ilk başlangıcı olarak kabul edilen durum 18. yüzyılın ortalarında İngiltere’de başlayan değişim akımıdır. Daha sonra bu eğilim zamanla bütün Avrupa’ya ve tüm dünyaya yayılmıştır. Hava kabarcıklı polimerik ambalaj filmlerinin özelliklerine göre sınıflandırılması JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY ÖZET Kargo ve ambalaj sektöründe sıkça adını duyduğumuz ve günlük hayatta karşımıza çıkan hava kabarcıklı polimerik ambalajların performansını etkileyen en önemli faktörler, kullanılan polimerin cinsi ve film morfolojisidir. Hedeflenen özellikler, kullanım yeri ve amacına göre belirlenmekte ve polimer çeşidi, hava kabarcıklarının boyutu, yoğunluğu, hacmi, film gramajı, film kalınlığı, tabaka sayısı, laminasyon tabakasının olup olmaması gibi birçok parametre dikkate alınarak sağlamaktadır. Bu makalede, piyasada bulunan hava kabarcıklı polimerik ambalajların tabaka sayısına, hava kabarcığının geometrisine ve optik özelliklerine göre sınıflandırılması ele alınmıştır. Günümüzde, bir şekilde her eve mutlaka girmiş olan hava kabarcıklı polimerik ambalajlar çeşitli formlarda karşımıza çıkmaktadır. Kullanıldığı alana göre büyük ya da küçük kabarcıklardan oluşabilen bu filmler, farklı polimerler kullanılarak farklı renklerde, farklı katman sayılarında üretilebilen, piyasada birçok çeşidi bulunan ürünlerdir. Her çeşit morfolojik olarak incelendiğinde farklı özellikler karşımıza çıkmaktadır. Örneğin; kırılabilir küçük eşyaların taşınmasında kabarcıkları daha sık ve küçük olanlar tercih edilirken, daha büyük eşyaların taşınmasında büyük hava kabarcıklı polimerik ambalajlar kullanılmaktadır. Özel hediyelik olabilecek eşyalarda albeniyi artıracak ve özenilmiş hissi verecek farklı renkleri kullanılırken, bunların önemli olmadığı durumlarda şeffaf olarak üretilebilmektedir. Balon hacimi, tabaka sayısı, film kalınlığı paketlenecek eşyanın özelliğine ve taşıma şartlarına göre seçilirken bu değişkenlerin optimize edilmesiyle beklenilen performans hedeflerine ulaşılabilmektedir. İlk bakışta görsel olarak dikkat çeken özelliklerinin yanında, hava kabarcıklı polimerik ambalaj filmlerinin yapısal özellikleri de taşıma ve depolama alanlarında çevresel faktörlere uygun olması ve ambalaj olarak kullanılacağı ürünle uyum sağlaması gerekmektedir. PET Şişe Üretiminde Hammadde Kurutucu, Dozajlama ve Diğer Yardımcı Ekipmanların Önemi JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY PET şişeler gıda, kozmetik, medikal ve temizlik ürünlerinin ambalajlanması için diğer plastiklere göre daha sağlıklı olması, darbe dayanımının yüksek oluşu, taşıma kolaylığı, düşük gaz geçirgenliği, ekonomik ve geri dönüştürülebilir olması gibi nedenler ile yaygın olarak kullanılmaktadırlar. PET şişe işleme endüstrisinde kullanılan makine yardımcı ekipmanlarından biri olan plastik hammadde kurutucularının üretim maliyetleri ve ürün kalitesi üzerinde önemli etkileri bulunmaktadır. PET şişe üretimi iki farklı üretim tekniği kullanılarak yapılmaktadır 1. Enjeksiyon makinesi ile PET preform üretimi ve sonra bu preformların şişirme makinesinde şişirilerek yapılan üretim 2. Tek kademe one-stage enjeksiyon şişirme makinesi ISBM kullanılarak tek makinede preform ve şişirmenin yapıldığı üretim Her iki üretim tekniğinde de yüksek kalitede bir ürün alabilmek için PET hammaddesinin işleme makinesine gönderilmeden önce 50 ppm %0,005 veya altında bir nem değerine kadar kurutulması gerekir ki bu değere geleneksel sıcak havalı kurutucular kullanılarak ulaşmak kesinlikle mümkün değildir. Talep edilen nem değerine ulaşmamızı sağlayacak kurutucu tipi desikant nem alıcılı kurutucu ya da vakumlu tip kurutuculardır. Kalite Yönetim Sistemleri ve Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi -2- JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY Özet Hızla gelişen teknoloji ve insanların mal ve hizmetlerden beklentilerinin değişmesiyle beraber mal ve hizmet sunan firmaların buna ayak uydurması ve sistemlerini entegre etmesi pazarda rekabetçi olarak kalabilmesi açısından önemlidir. Akıllı malzemelerin üretimlerde yer almaya başlaması, firmaların süreçlerini yazılım sistemleri üzerinden kontrol etmesi hatta otomasyon üretim hatlarının yaygınlaşmasıyla üretim kalitelerinin kontrolü önem kazanmıştır. Kalite yönetim sistemleri KYS firmalara uluslararası piyasalarda belirlenmiş özelliklerde mal ve hizmet sağladıklarını belgelemelerini sağlar. Firmalar müşteri memnuniyetini sağlamak ve ürünlerinin yaşam döngüsünü takip edebilmek için kalite yönetim sistemleriyle dizayn, mühendislik, üretim, tedarik zinciri ve bakım-onarım süreçlerini entegre eder. Firmaların çoklu teknolojiler, tedarikçiler ve farklı malzeme çeşitleri kattıkları mal ve hizmetlerini küresel alanda yönetmesi, yeniliklere uyum sağlaması ve mal-hizmet kârlılıklarını üst düzeye çıkartması gereklidir. Yaşam Döngüsü Yönetimi PLM uygulaması firmaların kurduğu organizasyonun beraber çalışması ve süreçlerinin yönetiminin kontrolünü sağlar. Birinci bölümü bir önceki sayısında yayınlanan makalemizin ilk bölümünde yeni ürün tasarlayan firmalar için PLM’nin önemi ve kullanım amaçlarından, firmaların KYS ile sahip olacağı yönetim bakış açısından ve KYS’nin gelişen teknolojiyle beraber dijitalleşmesinden bahsedilmiştir. Makalemizin ikinci bölümünde ise, kalite yönetim sisteminin süreçlerinin ürün yaşam döngüsü kavramlarıyla entegrasyonundan bahsedilir ve bu süreçlerde PLM’nin katacağı değerler vurgulanmaktadır. Gelişen üretim teknolojileri ve KYS sistemi kullanan güç jeneratörleri üreten bir işletmede yapılan çalışma örneği yer almaktadır. Yaşam döngüsü entegrasyonuyla ilgili faydaların ölçümü, satış sonrası/bakım aşamalarına odaklanılmıştır. Hidrojellerde Çapraz Bağlanma JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY Özet Sulu ortamda şişme, pH, sıcaklık veya diğer uyaranlara duyarlılık, kendi kendini iyileştirme gibi özelliklerinden dolayı kendiliğinden oluşan iletken, şekil hafızalı ve süper moleküler dahil olmak üzere çeşitli hidrojel türleri geliştirilerek çok çeşitli uygulamalarda kullanılmaktadır. Hidrojeller, fiziksel, kimyasal veya biyolojik yollarla çapraz bağlanmış hidrofilik polimer zincirlerinden oluşan üç boyutlu ağ yapısında olup yüzey gerilimi ve kılcal kuvvetlerden dolayı ağ yapısı içinde büyük miktarda suyu şişmiş halde tutabilirler. Bu çalışmada, çapraz bağlanmanın ve çapraz bağlayıcı özelliklerinin hidrojelin özellikleri üzerindeki etkisi, çapraz bağlayıcılar ve çapraz bağlanma mekanizmaları tartışılmıştır. Çalışmanın bu konuda yapılacak çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler Hidrojel, çapraz bağlayıcı, çapraz bağlanma mekanizması Giriş Hidrojeller, sulu ortamda şişme, pH, sıcaklık veya diğer uyaranlara duyarlılık gibi özel özelliklerinden dolayı çok ilgi çekmiştir. Son yıllarda çevreye duyarlı, kendi kendini iyileştiren, kendiliğinden oluşan iletken, şekil hafızalı ve süper moleküler hidrojeller dahil olmak üzere çeşitli hidrojel türleri geliştirilmiş ve özellikleri çok çeşitli uygulamalarda incelenmiş ve test edilmiştir. Son birkaç yılda, yumuşak robotlardan doku mühendisliğine kadar geniş bir uygulama yelpazesine sahip kendi kendini iyileştiren hidrojellerin geliştirilmesine büyük bir ilgi vardır [1]. Ambalaj Hatlarında Kirlenmenin ve Statiğin Kontrol Edilmesi JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY Statik elektrik, malzemeler üzerindeki elektrik yüklerinin dengesizliğiyle oluşur. Ambalaj, etiket dönüştürme hatlarında hem üretime hem iş sağlığı ve güvenliğine zarar verir. Doğru statik kontrol sistemleri ile bu sorun giderildiğinde yüksek kaliteli ürünler ortaya çıkar. Statik kontrol ve web temizleme sistemleri ambalaj endüstrisinde hayati bir rol oynuyor. Web yüzeylerinde oluşan kontaminasyonu/kirliliği gidermek için sahip oldukları gelişmiş kapasite; üretim ve ıskarta ürünlerle ilgili sorunları önler, bu da yüksek kaliteli ambalaj ve baskı ürünlerini elde etmek için kullanımını gerekli kılar. Koronavirüs salgını ambalaj endüstrisinde daha önce görülmemiş engeller oluştururken, ambalaj malzemelerine nasıl bulaştığını ve genel etkinin ne olduğunu anlamak her zamankinden daha önemli hale geldi. Bir web hattının toz, kir ve çeşitli parçacıkları üzerine çekmesinin temel iki nedeni olabilir. Bunlar; hareket halindeki bir webin yarattığı sınır tabaka veya statik yükün oluşmasıdır. Sınır tabaka, web’in hareket halindeyken ortamda yer alan havayı beraberinde sürüklemesi sonucu oluşur. Sürüklenen hava beraberinde taşıdığı kontaminasyonu alt katmana doğru çekerek, katmanın altına ya da web hattının yüzeyine hapsedebilir ya da katmanın içinde tutabilir. Kalite Yönetim Sistemleri ve Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi -1- JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY Özet Hızla gelişen teknoloji ve insanların mal ve hizmetlerden beklentilerinin değişmesiyle beraber mal ve hizmet sunan firmaların buna ayak uydurması ve sistemlerini entegre etmesi pazarda rekabetçi olarak kalabilmesi açısından önemlidir. Akıllı malzemelerin üretimlerde yer almaya başlaması, firmaların süreçlerini yazılım sistemleri üzerinden kontrol etmesi hatta otomasyon üretim hatlarının yaygınlaşmasıyla üretim kalitelerinin kontrolü önem kazanmıştır. Kalite yönetim sistemleri KYS firmalara uluslararası piyasalarda belirlenmiş özelliklerde mal ve hizmet sağladıklarını belgelemelerini sağlar. Firmalar müşteri memnuniyetini sağlamak ve ürünlerinin yaşam döngüsünü takip edebilmek için kalite yönetim sistemleriyle dizayn, mühendislik, üretim, tedarik zinciri ve bakım – onarım süreçlerini entegre eder. Firmaların çoklu teknolojiler, tedarikçiler ve farklı malzeme çeşitleri kattıkları mal ve hizmetlerini küresel alanda yönetmesi, yeniliklere uyum sağlaması ve mal-hizmet karlılıklarını üst düzeye çıkartması gereklidir. Yaşam Döngüsü Yönetimi PLM uygulaması firmaların kurduğu organizasyonun beraber çalışması ve süreçlerinin yönetiminin kontrolünü sağlar. Baskı Mürekkeplerinin Direnç Özellikleri JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY Baskı sürecinde mürekkebin çok değişik koşullara uyma zorunluluğu vardır. Mürekkep haznede, merdanelerde ve kalıp yüzeyinde kurumamalıdır. Ancak merdanelerde homojen dağılabilmeli ve ince bir film halinde tutunabilmeli, oradan da baskı altı malzemesine aynı incelikte transfer edilerek yüzeyinde kısa sürede kurumalıdır. Matbaa mürekkeplerinde yüksek renk şiddeti, yüzeysel parlaklık, yüksek adezyon, iyi transfer ve baskı stabilitesi, laminasyona uygunluk gibi görsel ve fiziksel özellikler aranır. Ancak mürekkebin gerek baskı materyaline iyi tutunabilmesi ve gerekse baskı sonrası fiziksel ve kimyasal etkenlere karşı mukavemetinin olması yani görsel özelliklerinin bozulmaması için aşağıdaki fiziksel ve kimyasal özellikleri de taşıması gerekir [Tablo 1]. Tablo 1. Mürekkeplerin fiziksel ve kimyasal özellikleri Yüzeysel Parlaklık Dayanıklılık Sürtünme Direnci Ürün Direnci Yağ, sabun, alkali ve asit vb. Isı Direnci Işık Haslığı Yüksek Çizilme Direnci Nitro Dayanımı Migrasyon Direnci Çift Cidarlı Borularda Polimerin Isıtılması JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY Çift cidarlı borulara “ceketli borular”da denmektedir. Ortak eksenli, büyük çaplı borunun içine geçirilmiş küçük çaplı boruyu barındıran sisteme çift cidarlı veya ceketli borular denir. Ceketli borular genel olarak sıcak akışkanın taşınması için kullanılır ve içinden geçen diğer akışkanın sıcaklığını korur. Çift cidarlı borular, binalarda, gemilerde ve boru hatlarında kullanılır. Bu çalışmada çift cidarlı borularda polimer ve polimeri ısıtan akışkanın, SolidWorks programı aracılığıyla, akış simulasyonu gerçekleştirildi. Polimerin, çift cidarlı borularda ısıtılmasında ters akış prensibinden yararlanıldı. Ters akış prensibinin daha iyi anlaşılması için bu simülasyon çalışması yapıldı. İç kısımda sağ tarafa giden polimer sarı renkli, dış kısımda ise sola doğru giden ve polimeri ısıtan akışkan kırmızı renklidir. İki akışkanın birbirine zıt yönde hareket etmesine “ters akış prensibi” denir. Akışkanların birbirine göre akışları verimlilik açısından oldukça büyük bir öneme sahiptir. Verimliliğin maksimum düzeyde olduğu akış türü ters akıştır. Verimlilik maksimum düzeyde olduğu için polimerin ısıtılmasında bu prensipten yararlanılır. Hava Kabarcıklı Polimerik Ambalaj Filmlerinin Üretimi JACOM_CONTENT_CREATED_DATE_ON JACOM_CONTENT_WRITTEN_BY Özet Son yıllarda kargo sektörünün gelişmesi ve her çeşit ürünün son kullanıcılara ulaştırılmaya başlanması ile birlikte ürünlerin sağlam teslimatı büyük bir önem kazanmıştır. Bu bağlamda ürünlerin zarar görmeden ve kırılmadan taşınması amacıyla hava kabarcıklı polimerik ambalajlar oldukça sık tercih edilmeye başlanılmıştır. Ürünü korumasının yanı sıra hafif, kolayca bulunabilir, ucuz olmaları ve sonrasında insanlar tarafından stres atma amacıyla kullanılmaları ile hava kabarcıklı polimerik ambalajlar oldukça yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Birçok farklı sektörde kullanılan bu ambalaj malzemelerinin tesadüfen ortaya çıkışının üzerinden neredeyse 65 yıl geçmiştir. Günümüzde de sıkça kullanılan hava kabarcıklı polimerik ambalajların üretiminde kullanılan polimerler, üretim koşulları ve makine özellikleri bu çalışmada ele alınmıştır. Uzay araştırmaları için geliştirilmiş olup günlük hayata uyarlanan teknolojik araçlara yukarıdakilerden farklı örnekler veriniz. Uzay araştırmaları için bir çok alet veya cihaz geliştirilmiştir. Bunlar daha sonra günlük hayatımızda kullanılmaya başlamıştır. Bu teknolojik araçlara örnekler araştırmaları için geliştirilmiş olup günlük hayata uyarlanan teknolojik araçlara yukarıdakilerden farklı örnekler diş telleriÇizilmez camHafızalı köpük yataklarAyakkabı taban astarıDuman dedektörüPiili aletler Aydan örnek almak ve kazmak için pilli aletler yapılmıştırMRİ teknolojisi iç organların görüntüleyen cşhazKulak termometreleriOksijen maskeleriToz halindeki yiyecek ve mamalarBeynin görüntüsünü alan endoskopi cihazıYolcu uçaklarında kullanılan üst kanat teknolojisiDonmayan camlarKurşun geçirmez yeleklerYapay organlarSu filtreleriSu tabancası 1 , 2 İLAVE BİLGİUzay araştırmaları sırasında çeşitli problemleri yenmek ve çözüm bulmak için üretilen teknolojik araçlar daha sonraları günlük hayatımızda da kullanılmaya icat ettiği bu araçlara ait örnekleri yazdık. 1 Fen Bilimleri dersi sayfa 26 cevapları 'günlük hayatımızda kullandığımız dini ifadeler' için 2570 sonuç Günlük hayatta kullandığımız dini ifadeler EşleştirZeynepozg tarafından 4. 1. ünite Günlük hayatta kullandığımız dini ifadeler Kutuyu açKuruyuzmithat tarafından hayatta kullandığımız dini ifadeler-1 Kelime avıDindersindeyiznet tarafından Hayatta Kullandığımız Dini İfadeler-Doğru-Yanlış Doğru veya yanlışDindersindeyiznet tarafından SÜBHANEKE DUASI DİN Eksik kelimeLeylabal tarafından GÜNLÜK HAYATTAKİ DİNİ İFADELER Günlük hayatta dini ifadeler BulmacaMelekkilic145 tarafından 4. sınıf Dini Kültür ve Etik Günlük Hayatta Dini İfadeler ÇarkıfelekTubasamanci tarafından günlük hayattaki dini ifadeler TestSumeyye57 tarafından GÜNLÜK HAYATTAKİ DİNİ İFADELER KELİME ARAMA Kelime avıMaeaysegülakkas tarafından GÜNLÜK HAYATTAKİ DİNİ İFADELER DİN EşleştirLeylabal tarafından GÜNLÜK HAYATTAKİ DİNİ İFADELER EşleştirMekke13 tarafından 4. sınıf Dini Kültür ve Etik Günlük Konuşmalarda Dini İfadeler Eksik kelimeMustafaakan tarafından Günlük konuşmalarda dini ifadeler Kutucukları düzeltTerakkivakfiokullari tarafından Günlük Hayattaki Dini İfadeler Kutuyu açGozdedogan tarafından Günlük konuşmalarda dini ifadeler, eşleştirelim EşleştirGelincikoo57 tarafından 6. Sınıf GÜNLÜK HAYATTA DİNİ İFADELER Köstebek vurmacaOfsahin52 tarafından Günlük Hayatta Dini İfadeler Köstebek vurmacaMahmuttokkan tarafından Günlük Hayatta Dini İfadeler ÇarkıfelekMelekkilic145 tarafından GÜNLÜK HAYATTAKİ DİNİ İFADELER Labirent kovalamacaFatmanur37 tarafından 4. sınıf Günlük dini ifadeler Labirent kovalamacaMrymbnc97 tarafından Günlük hayattaki dini ifadeler TestMubahhide153 tarafından 4. sınıf günlük hayattaki dini ifadeler Doğru veya yanlışAlierennn tarafından günlük hayatta dini ifadeler ÇarkıfelekMaliacar215 tarafından Günlük Hayattaki Dini İfadeler EşleştirKftmss tarafından GÜNLÜK HAYATTAKİ DİNİ İFADELER ÇarkıfelekBeyza030508 tarafından 4. sınıf HAYATTAKİ DİNİ İFADELER Adam AsmacaMehmetalisukas tarafından HAYATTAKİ DİNİ İFADELER Eşleşmeyi bulMehmetalisukas tarafından Günlük Hayatta Dini İfadeler ÇarkıfelekBusrap tarafından Günlük Hayattaki Dini İfadeler Labirent kovalamacaZyynp tarafından Günlük hayatta dini ifadeler TestMelekkilic145 tarafından HAYATTAKİ DİNİ İFADELER Balon patlatmaMehmetalisukas tarafından HAYATTAKİ DİNİ İFADELER Konveyör bantMehmetalisukas tarafından HAYATTAKİ DİNİ İFADELER Kelime avıMehmetalisukas tarafından 4-1 GÜNLÜK HAYATTAKİ DİNİ İFADELER Köstebek vurmacaMehmetalisukas tarafından GÜNLÜK HAYATTAKİ DİNİ İFADELER- EŞLEŞTİRME EşleştirAkkayaseyma1309 tarafından HAYATTAKİ DİNİ İFADELER-2 AnagramMehmetalisukas tarafından HAYATTAKİ DİNİ İFADELER Labirent kovalamacaMehmetalisukas tarafından Günlük Hayatta Kullanılan Dini İfadeler EşleştirAbdiimamoglu tarafından Günlük Hayattaki Dini İfadeler -2- Labirent kovalamacaAydinelifnaz473 tarafından Günlük hayatta kullanılan dini ifadeler EşleştirMelisasavci00 tarafından 4-1 GÜNLÜK HAYATTA DİNİ İFADELER Doğru veya yanlışMehmetalisukas tarafından HAYATTAKİ DİNİ İFADELER Kutuyu açMehmetalisukas tarafından HAYATTAKİ DİNİ İFADELER EşleştirMehmetalisukas tarafından HAYATTAKİ DİNİ İFADELER AnagramMehmetalisukas tarafından GÜNLÜK HAYATTAKİ DİNİ İFADELER KELİME ARAMA Kelime avıHizmetnimettir3 tarafından GÜNLÜK KONUŞMALARDA DİNİ İFADELER KUTUYU AÇ ETKİNLİĞİ Kutuyu açMeftun42 tarafından GÜNLÜK HAYATIMIZDAKİ DİNİ İFADELER RÖPORTAJ ÇarkıfelekFatmanuruysal tarafından HAYATTAKİ DİNİ İFADELER TestMehmetalisukas tarafından HAYATTAKİ DİNİ İFADELER BulmacaMehmetalisukas tarafından HAYATTAKİ DİNİ İFADELER kopı Gameshow testiMinhyobae tarafından HAYATTAKİ DİNİ İFADELER Gameshow testiMehmetalisukas tarafından HAYATTAKİ DİNİ İFADELER UçakMehmetalisukas tarafından 4-GÜNLÜK HAYATTAKİ DİNİ İFADELER Özel Eğitim TestNazmiyeaygul35 tarafından GÜNLÜK KONUŞMALARDA DİNİ İFADELER GAMESSHOW TESTİ Gameshow testiMeftun42 tarafından GÜNLÜK HAYATTAKİ DİNİ İFADELER 3. parça TestOyunlaögrenelim tarafından HAYATTAKİ DİNİ İFADELER Adam AsmacaMehmetalisukas tarafından HAYATTAKİ DİNİ İFADELER Hafıza KartlarıMehmetalisukas tarafından 4. Sınıf - Günlük Hayatta Dini İfadeler -1 EşleştirCmlitr tarafından HAYATTAKİ DİNİ İFADELER-2 AnagramAysegülmete tarafından Günlük Hayatta Kullanılan Dini İfadeler Revşan GÜLMÜŞ EşleştirUmrangulmus0 tarafından Malzeme bilgisi bölümümüzde bu yayınımızı plastiklerin kullanım alanları konusuna ayırdık. Plastiklerin Sanayide, endüstrinin çeşitli alanlarında, ev eşyalarında, yaşamımızın değişik alanlarındaki kullanımına örnekler vereceğiz ve hangi plastiğin nerede kullanıldığını inceleyeceğiz. Mühendisin, teknikte yapay gereçler kullanarak yaptığı çalışmalar sırasında bu yeni gereçle ilgili daha önce söz edilen özelliklerin, yalnız gerece bağlı olmadıkların bilmesi ve işleme yöntemleri ile biçimlendirme çeşitlerine göre de değiştiklerini göz önünde tutması gerekir. Plâstik gereçler, bilinen demir ve demir olmayan gereçlerden bu özellikleriyle ayrılır. Metal endüstrisinde kullanılan enjeksiyon döküm yöntemleri ile yapay gereçlerin enjeksiyon tekniği çok kez karşılaştırılır. Metaller, enjeksiyon edilirken yapay gereçlerden çok daha değişik bir durum gösterdiğinden, bu karşılaştırmanın yapılması doğru olmaz. Birçok durumlarda çeşitli plâstiklerden oluşturulan karışımların kullanılması olanağı yoktur. Ayrıca karışımda kullanılan plâstiklerin özelliklerini, karışım içinde aynen koruyacakları düşünülmemelidir. Ancak karışım dolayısıyla yepyeni bazı özelliklerin oluşup oluşmadığını da denetlemek gerekir. Diğer taraftan plâstiklerin temel özelliklerinin, karışım dolayısıyla değişip değişmediği de son olarak incelenir. Aydınlatma Lambalarında Plastiklerin kullanım alanları Plâstikler bugün büyük ölçüde aydınlatma lambalarında ve bu lambalarda ışık yansıtıcısı olarak kullanılır. Aydınlatma lambaları artık yalnız plastik konstrüksiyonlarla yapılmaktadır. Gereç olarak, selüloz asetat, PVC veya Akril camı kullanılır. Bu kaplama gerecinin kendine özgü özelliği, ışığı bir köşeye iletebilmesidir. Akril camının ışık geçirme gücü % 92, yoğunluğu 1,2 24 saatte su emmesi % 0,17, çekme gerilmesi 7,5 kg/mm2 ve esneklik modülü 300 kg/mm2 olarak verilmiştir. Elektrik Endüstrisinde Plastiklerin kullanım alanları ELEKTRİK ENDÜSTRİSİ Plâstikler bu alanda uzun yıllardan beri evlerimizdedir. Prespan, elektrik akımı na karşı çok iyi bir yalıtma gerecidir. Fenoplastlar ve bundan yapılan kaplama maddeleri, elektrik tabloları, bağlantı kutuları, kollar, kıvılcım odaları vb. yerlerde çok geniş olarak kullanılır. Örneğin elektrik prizlerinde. Siyah renkli prizlerde fenolplâstikleri, açık renklilerde ise Aminplâstikleri kullanılır. Fenolplâstiklerinin kötü tarafı, bir elektrik arkında parçanın üst yüzeyinde kömürleşme yaparak akım atlamasına yol açmasıdır. Ayrıca kömürleşme olan noktalarda kırılma dayanımı da oldukça düşmektedir. Çoğunlukla normal atölye geriliminde bile, parçanın üst yüzeyinde biriken metal tozları bir atlama için yeterli olabilmektedir. Bu yüzden birçok durumlarda, termoplâstik yapay gereçler yerine bu gibi amaçlarda daha iyi sonuç veren Polistrol kullanılır. Kutu şeklindeki kapalı donanımlarda, kumaşla kuvvetlendirilmiş fenolpres maddeleri kullanılır. Plâstik örtülü elektrik santralları, dökme demir veya saç konstrüksiyonlardan daha küçük ve daha hafif olmakla beraber, görünüşleri de daha güzeldir. Elektrik kablosu ve iletken endüstrisinde, PVC ve Polietilen Yüksek frekans iletkenlerinde geniş olarak kullanılır. Daha yüksek özellik istenen yerlerde polistrol kullanılır. Bu gereç köpürtülerek dielektrik sabit sayısı 2,2 den 1,08 e düşürülür. Havanın dielektrik sabit sayısı 1,0 dlr. Birçok konstrüksiyonlarda plâstiklerin metallerle birlikte belli bir uyum içinde kullanılması ayrı bir çalışmayı gerektirir. Plâstiklerin metallerle birlikte kullanılmasına başka bir örnek olarak küçük radyolarla, işitme aparatlarında vb. yerlerde uygulama alanı bulan basılı devreler iletkenler gösterilebilir. Bu usulde, yalıtma gereci üzerine elektrik iletkenliği bulunan baskı mürekkebiyle elektrik devresini oluşturacak iletkenlerin plânı basılır. Baskı mürekkebinin iletkenliği, içine biraz metal tozu veya grafit katılarak yükseltilebilir. Basılı devrelerde çeşitli aparatların bağlantısı baskı kontağı veya lehimli papuçlarla olur. Plastiklerin çok daha geniş olarak kullanıldığı alan, radyo, televizyon ve radar endüstrisidir. Bu alanda plâstikten bobinler, kondansatörler, lâmbalar vb. parçalar üretilir. Çok hassas duyarlı parçalar, ester reçinesi, epoksil reçinesi veya PV —Karbozol içine daldırılarak kaplanır. Lâmba soketleri, polyamit lifleri veya Floretilen ile karıştırılmış Fenoplâstlardan yapılır. Elektrik iletken telleri en çok plâstikle enprenye edilmiş plâstik emdirilmiş cam elyafı ile izole edilirler. Bu alanda silikonun da çok kullanıldığını daha önce belirtmiştik. Silikon, sıcaklığa karşı dayanıklı olması gereken cihazlardaki kablo ve transformatörlerde kullanılırsa, onlara yüksek özellikler kazandırır. Plastiğin Kullanım alanları – Taşıt Araçları Endüstrisi Bu alanda daha çok hafif, yorulma direnci yüksek, hava koşullarına dayanıklı ve esneklik modülü olabildiği kadar yüksek plâstikler kullanılır. Başlangıçta otomobil endüstrisinde plâstiklerin kullanılması büyük bir anlayışla karşılandı. Kalitenin yükseltilmesi istenen yerlerde, plâstikler bol bol kullanma alanı buldu, önce kumaşın yerine uygun plâstiklerin geçmesine rıza gösterildi. Daha sonraları diğer küçük parçalar, örneğin, tutamaklar, elektrik dağıtım tabloları, kolçaklar, direksiyon tekerleri de plâstikten yapılmaya başlandı. Otobüs, tramvay ve diğer taşıt araçlarının pencere camları artık akrilglasdan yapılmaktadır. Otomotiv sektöründe kullanılan plâstik türlerinin başlıcası şunlardır Fenoplâstikler, selülozasetat, polistrol, Akril reçineleri, PVC vb. plâstiğin büyük bir ilgiyle kullanıldığı yerlerin başında, saç karoseri endüstrisinde, titreşimleri önlemek için yapılan uygulamalar gösterilebilir. Bu amaçla yutucu maddelerle karıştırılan plâstik, saçın iç yüzüne püskürtülür. Bu amaçla dişli kutuları için püskürtülen ve gürültüyü azaltıcı etkisi olan plâstik boyalar da vardır. Yapay gereçler, doğrudan doğruya araç karoseri yapımında da kullanılmaktadır. Bu amaçla Ester plâstikleri kullanılır. Bu tür üretim Amerika’da, Almanya’da ve ülkemizde seri olarak yürütülmektedir. Plâstik karoseri, küçük serilerde saç karoseriden daha ucuza mal olmaktadır. Ayrıca plâstik karoseri daha hafiftir. Bir başka iyi tarafı da kıvrılmamasıdır. Herhangi bir çarpışmada oluşan çatlamalar çok kolay şekilde kaynatılarak tekrar eski durumuna getirilir. Kamyon ve yük vagonlarının da Fenoplâst, Aminplâst, selülozasetat, Polistrol, Akrilreçinesi, PVC vb. plâstiklerden yapımı sürdürülmektedir. Ambalaj Paketleme Endüstrisinde Plastiklerin Kullanımı Ambalaj endüstrisinde kullanılan plâstiklerin seçimi yerinde olursa amaca uygun bir sonuç elde edilir. Plâstik, her şeyden önce hafiftir, zehirsizdir, kokusuz ve tatsızdır, genellikle saydamdır. Bundan başka kimyasal maddelere karşı belli bir dayanıklılığı vardır. Ambalaj endüstrisinde en çok bant, kap, örtü kılıf, vernik ve boya olarak kullanılır. Ayrıntılı bilgi için BKNZ Ambalaj ve paketlemede kullanılan plastikler Plastiğin kullanım alanları – Ev ve Mutfak Eşyaları Plâstik gereçler ev eşyası yapımında çoktandır kullanılır. Bu alandaki uygulama, sınırsız denecek kadar geniş olmuştur, ilkel madde olarak, hem sertleşen plâstikler ve hem de termoplâstlar kullanılır. Genellikle birçok plastiğin karışımından oluşan birleşik plâstikler kullanılır. Örneğin ; bir traş makinesinde altı çeşitten az plâstik kullanılmaz. Fenoplâst Aminoplâst, polistrol, Akrilplâst, polyamit ve püskürtme plâstikleri bu amaçla kullanılan gereçlerdir. Makine İmalatında Plastik kullanımı Plastiklerin kullanım alanları arasında makine imalatı da vardır. Dişli çark yapımında uzun zamandan beri yapay maddelerden oluşan levhalar kullanılır. Levhalar dişli çarkların genişliklerine uygun kalınlıktaki plâkalar şeklinde kesilir. Bu gün, yuvarlak çubuk biçiminde dişli gereçleri piyasada bol olarak bulunur. Çubuk biçimli gereçlerden yapılan dişli çarklar, daha dayanıklı ve daha ucuz olur. Aynı tür gerecin başka bir kullanma alanı sürtünmeli yataklardaki yatak zarflarıdır. Bu tür zarflar özellikle, hadde düzenlerinde, parçalama makineleri ile çimento değirmenlerinde vb. ağır makinelerde kullanılır. Plâstiğin önemli kullanım alanlarından birisi de saçların işlenmesine yarayan alet ve takımların üretimidir. Bu amaçla, cam elyafı veya asbestle güçlendirilmiş Fenol reçinesi ile Epoksi reçinesi veya ester reçinesi kullanılır. Kalıpların matrisleri ait parça plâstikten dökülürken, kenarlara çokluk metal bantlar veya köşebentler yerleştirilir. İnce İşlerde Plastik Kullanımı Plastiğin kullanıldığı yerler arasında, Saatçilik, optik, ölçü aletleri vb. İnce işler de vardır. Parçalar, tutamaklar, örtüler, kutular genellikle her arzuya uyan plâstiklerden ve en çok da sertleşen plâstiklerden Duroplastlar yapılır. Optikle ilgili çeşitli üretimde, ölçü aletleri, büro makineleri ve aydınlatma endüstrilerinde de plâstikten çok yararlanılmaktadır. Plastiklerin Başka Kullanım Alanları Zımpara taşlarının yapımında birleştirme gereci olarak fenol reçinelerinden yararlanılır. Sürtünmeli kavramalarda ve otomobillerdeki fren plâka veya balatalarının yapımında asbest liflerin yapıştırılması için fenoplâstik veya stiren lâstikleri kullanılır. Aletlerin sapları, kolları, ark kaynağında kullanılan koruyucu perde ve duvarlar, vidalı birleştirmelerin her çeşitinde, çarklar, kapaklar, kutular vb. parçalar için plâstiklerden yararlanılır. Ayrıca oyuncaklar, vakit geçirme eşyaları, örneğin, bebekler, toplar, otomobiller, model demiryolu vagonları; köpük çıkaran pipolar, zarlar, oyun bilyaları, renkli güneş gözlükleri, maskeler, balıkçı takımları, plaj topları, perdeler, kılıf ve örtüler, bavullar, el çantaları, torbalar, çeşitli giyim eşyaları, düğmeler, zincirler, küpeler, bilezikler, yağmurluklar, diş fırçaları vb. tuhafiye eşyaları ile yapı endüstrisindeki çeşitli gereçlerde plâstikler kullanılır. Plastiklerin kullanım alanları her geçen gün artmaktadır. Plastiğin Kullanım alanları üzerindeki gelişme ve araştırmaların ne zaman sona ereceği veya duraklama devrine gireceği hakkında şimdiden kesin bir şey de söylenemez. Plastik ambalajlar, içerdikleri ürünün üretiminden tüketici tarafından kullanılmasına kadar uzanan zincirin vazgeçilmez bir halkasıdır. - Plastik bir ambalajın üretimi ekonomik ve kolaydır - Bu tür ambalajlara otomatik ve sıcak dolum yapılabilmektedir - Taşıma/nakliye avantajlıdır çünkü içerdiği ürünü dış etkilerden koruma, fazla yer kaplamama ve hafif olma özelliklerine sahiptirler - Çekici tasarımlar uygulanabilir; şeffaf olabilirler ve böylece içerdikleri ürünü görmemizi sağlarlar, pazarlamacılar için iyi bir malzemedir - Kolay taşınabilme, hafif olma, kaliteyi koruma, nem ve sıcaklığa dayanıklılık, pratik kullanıma uygun, geri dönüştürülebilir olma gibi özelliklerinden dolayı tüketicilerin ilgisini çekerler. Plastik ambalajlar sadece gıda gibi sıkça tükettiğimiz ürünlerin ambalajlanmasında değil, ilaç, tıbbi araç-gereç gibi medikal ürünlerin ambalajlanmasında ve endüstriyel malların taşınmasında da sıkça kullanılmaktadırlar. Plastiklerin her birinin kendine has fiziksel ve kimyasal özellikleri, işlenme özellikleri ve tabi beraberinde maliyeti vardır. Bir plastik tek başına kullanıldığı gibi, diğer plastikler, alüminyum ya da kağıt/karton gibi malzemelerle birlikte de kullanılabilir. Bu uygulamalara sert rijit plastik ambalajlar ve esnek fleksıbıl ambalajlar örnek olarak gösterilebilir. Esnek fleksıbıl ambalaj Sert rijit plastik ambalaj Tek malzemeli Alışveriş torbası Meyveli şeker ambalajı Shrink film Meşrubat şişesi, Varil, bidon Kap, tabak Plastik çok katlı PE astarlı PP “bigbag” büyük-dokuma torbalar Şarküteri ambalajları Ketçap şişesi Zirai ilaç şişesi Diğer malzemelerle birleşik Metalize filmler, Kahve ambalajı, Kuruyemiş ambalajı Blister ambalaj, İlaç ambalajları Bugün polimer yani plastik hammadde üreticileri devamlı yeni teknolojiler geliştirerek; özellikle ambalaj uygulamalarına yönelik ürünlerinin özelliklerini ve performanslarını daha da iyileştirmektedirler. Ambalaj uygulamalarında en çok kullanılan polimerler şunlardır Polietilen PE Polietilen hammaddesi üretim şekli ve kimyasal yapısı itibariyle çeşitli ürünlerin genel adıdır. Ancak en çok bilinenleri şunlardır HDPE – Yüksek yoğunluk polietilen Ekstrüzyonlu şişirme ile kalıplama yöntemi ile üretilen süt, temizlik ürünleri ve endüstriyel maddeler, kimyasal maddeler için olan variller; kovalar, ince cidarlı kaplar ve enjeksiyonlu kalıplama ile üretilen kapaklar; enjeksiyonlu şişirme ile kalıplama ile yapılan ilaç ve şampuan şişeleri ve kozmetikte kullanılan kaplar bu hammaddeden üretilir. Fleksıbıl ambalaj uygulamalarında kullanılan blown ve cast filmler de örnek olarak verilebilir. LDPE – Alçak yoğunluk polietilen Film, poşet/torba, shrink filmler, kaplar ve kapaklar gibi hem fleksıbıl hem de rijit uygulamalarda kullanılmaktadır. LLDPE – Lineer alçak yoğunluk polietilen Streç film, alışveriş torbaları gibi ürünlerin imalatında tercih edilir. LDPE ve LLDPE genellikle karıştırılarak kullanılır ve böylece LLDPE’nin fiziksel özellikleri ile LDPE’nin ısıl yapışma özelliği birleştirilir. Polipropilen PP Ekmek ve unlu mamuller, çok katlı filmler, medikal ambalajlar, şişe, kap ve kapaklar, “bigbag”ler gibi çok çeşitli kullanım alanları vardır. Polietilen teraftalat PET Sıvı yağ, maden suyu, gazlı içecekler ve bira gibi sıvıların ambalajlanmasında kullanılan PET malzemesi, mikrodalgaya konabilecek gıda ambalajlarında, fırın poşetlerinde ve tıbbi ürün ambalajlarında da kullanılmaktadır. Polistiren PS Ambalaj uygulamalarında sıkça kullanılan polistiren hammaddesinin çeşitleri şunlardır GPPS – Kristal polistiren Berrak ve kırılgandır. CD kutuları, ilaç şişeleri, ince cidarlı bardak, kap, vb. ürünlerin yapımında kullanılır. HIPS – Antişok polistiren Termoform yöntemi ile üretilmiş kap ve kapaklarda kullanılır. EPS – Genleşebilen polistiren Isıyı geçirmeyen çay-kahve koymak için kullanılan bardaklar, “fast food” restoranlarında kullanılan tabaklar, et-tavuk ambalajlamasında kullanılan tabaklar gibi gıda uygulamalarının yanı sıra; elektronik ve kırılgan eşyaların sevkıyatında koruma amaçlı da kullanılmaktadır. Polivinil klorür PVC Gıda ve gıda dışı ürünlerin ambalajlanmasında kullanılan şişeler, streç film, tıbbi ambalajlar torbalar, blister ambalajlar, kutu vb. uygulamaları mevcuttur. Polikarbonat PC Damacana gibi temizlenip yeniden kullanılan su ve süt şişeleri ambalajlanmasında çok yaygın olarak kullanılmaktadır. EVOH, PA, PVDC Çok katlı esnek ve sert ambalajlarda bariyer özelliklerini artırmak için kullanılırlar. Açılımları sırasıyla EVOH etilen vinil alkol, PA poliamid, PVDC poliviniliden klorür’dür. Ambalaj uygulamalarında kullanılan plastiklerin bariyer performansları Oksijen geçirgenliği / Su geçirgenliği Şekil 1’de özetlenmiştir. Şekil 1 Şekil 1’de görüldüğü üzere, polimerlerin su ve oksijen geçirgenliği birbirinden farklıdır. Genellikle bir ambalajda istenilen özellikleri sağlamak için farklı polimerler bir araya getirilerek kullanılmaktadır. Örneğin plastik diş macunu ambalajı çok basit bir ambalaj gibi görünse de, birkaç polimer katmanından oluşan bir üründür. Yapısında genellikle LDPE/Etilen vinil asetat/EVOH/Etilen vinil asetat/LDPE katmanları bulunur. Bu yapıda etilen vinil asetat katmanların birbirine bağlanmasını sağlar. Polietilen katmanını daha kalın kullanarak istenen oksijen bariyeri elde edilebilir ancak bu şekilde daha çok malzeme kullanılacağından, ekonomik değildir. En uygun maliyetli olanı farklı polimerlerin birlikte kullanılmasıdır. Çünkü birkaç ince katman, çoğu zaman tek başına kalın bir katmandan daha iyi bariyer sağlar. Bazen de polimerler, diğer malzemelerle birlikte kullanılarak ambalajlama yapılır. En bilinenlerinden birisi kahvaltıda çokça tükettiğimiz mısır gevreği, müsli, vb. ürünler gibi bir karton kutu içerisinde yer alan plastik bir torbanın içinde satışa çıkarılmış ürün ambalajlarıdır. Fleksıbıl plastik sınıfına giren bu film, ürünü taze tutmak amaçlı üretilmiş çok katlı bir yapı da olabilir. İlaçların ambalajlanmasında sıkça kullanılan blister ambalaj üretiminde de plastik ve alüminyum folyo birleştirilir. Aktif ambalajlama Ambalaj artık sadece ürünün tüketiciye ulaşmasına kadarki sürede kullanılan bir araç olmaktan çıkmış; bazı özel uygulamalarda içerisinde bulunan ürünün kalitesini korumada ve yükseltmekte aktif rol oynayan bir ürün olarak görülmeye başlanmıştır. Ambalajın içine oksijeni emmek amacıyla demir oksit ve nemi emmek amacıyla silis jeli içeren küçük torbacıklar koyma uygulaması buna çok güzel bir örnektir ve uzun zamandır yapılmaktadır. Günümüzde plastik ambalaj malzemesinin içine oksitlenebilen katkı maddeleri konabilmekte ve polimerleştirme sırasında polimerin yapısına oksijeni emen monomerler eklenerek oksijen emme özelliği olan plastikler yapılabilmektedir. Bazen ise plastik ambalajın içinde oluşan amonyak, etilen ve hidrojen sülfit gibi bileşikleri emilerek meyve ve sebzelerin tazeliği korunabilmektedir. Plastiklerin işaretlenmesi Tüm dünyada geri dönüşüm / geri kazanım faaliyetlerine yardımcı olması bakımından plastik ambalajların işaretlenmesi giderek önem kazanmaktadır. Bu işaretler ilk olarak ABD’li plastik organizasyonu SPI – The Society of the Plastics Institute tarafından 1988 yılında ortaya konmuştur. Bu sembollerin ambalajlar üzerinde işaretlenmesi, ABD’nin bazı eyaletlerinde zorunludur. Avrupa Birliği AB Ambalaj ve Ambalaj Atıkları Direktifi’ne göre kullanılan malzemenin türü ambalaj üzerinde belirtilecekse benzer bir şekilde işaretleme yapılacaktır. Avrupa Standartları Örgütünün CEN de ambalajların işaretlenmesi konusunda benzer tavsiyelerde bulunmaktadır. Şekil 2’de gösterdiğimiz bu sembollerin kullanılması, plastik ambalajların geri dönüştürülmesi / geri kazanılması işlemi sırasındaki ayırma işlemini son derece kolaylaştırmaktadır. Şekil 2 Plastik ambalajların işaretlenmesinde önerilen semboller CEN önerisi - AB Komisyonu Kararı - APME’nin görüşü

günlük hayatta kullandığımız plastik ambalajlar örnek veriniz